هر هفته یك فیلم كوتاه در مهر؛
مستند کامران شیردل سوژه یک فیلم دیگر شد قصه دیوانه ای که دیوانه نبود!
به گزارش کاراموند، رضا خانلری کارگردان مستند کوتاه یک شب که باران اومد ضمن اشاره به این که در این فیلم کوشیده خطای غیرعمد مستند کامران شیردل را اصلاح کند، عنوان نمود سینمای مستند نقطه آغاز سینما بوده است.
رضا خانلری کارگردان مستند کوتاه «یک شب که بارون اومد …» در گفتگو با خبرنگار مهر درباره ی داستان این فیلم اظهار داشت: بالاتر از پنجاه سال پیش، یکی از اساتید برجسته سینمای ایران کامران شیردل، مستندی با عنوان «اون شب که بارون اومد» ساخت که در آن روایت می شود نوجوانی، جان مسافران یک قطار را نجات می دهد. ما در «یک شب که بارون اومد …» هم به همین قصه پرداختیم اما این فیلم یک تفاوتی اساسی با مستند شیردل دارد؛ ما بر این باور بودیم که ماهیت سینما پرداختن به حقیقت است و متاسفانه در فیلم آقای شیردل بطور غیرعمد، یک نفر زیر سوال می رود اما در این فیلم، کوشیدیم این نکته را که در مستند کامران شیردل به اشتباه منتقل شده بود، اصلاح و این بخش از حقیقت را تکمیل نماییم.
وی اضافه کرد: در تمام طول فیلم چهره این فرد نشان داده نمی شود در صورتیکه در فیلم آقای شیردل او به اشتباه دیوانه خطاب می شود. تلاش ما این بود که این سوءتعبیر را در «یک شب که بارون اومد …» تصحیح نماییم.
خانلری درباره ی روند ایجاد این مستند تصریح کرد: من در دانشگاه تدریس می کنم و در طول ترم، مستند «اون شب که بارون اومد» را درس می دهم. یکی از دانشجویانم بعد از دیدن این فیلم، اطلاع داشت که روستایی که در فیلم وجود دارد کجاست و واسطه ای برای ارتباط با آن روستا شد و بعد از بررسی لوکیشن های روستای لاملنگ متوجه شدم فردی که در فیلم کامران شیردل دیوانه خطاب شده بود، در حقیقت دیوانه نبوده است. این همان نکته ای بود که تلاش کردم در فیلمم اصلاح کنم. فیلم آقای شیردل اثری بسیار مهم و باارزش است که به سبب نقد شرایط اجتماعی دوران پهلوی، در زمان شاه توسط ساواک توقیف شد و اجازه اکران نیافت. اغلب علاقمندان سینما بعد از انقلاب موفق به دیدن این فیلم شدند.
وی در ادامه درباره ی خاصیت های فرمی، این مستند کوتاه توضیح داد: در فیلم «یک شب که بارون اومد …» از نمادپردازی استفاده کردیم تا مفاهیم پنهان را به مخاطب منتقل نماییم. همین طور از صدای نصرت کریمی، راوی فیلم «اون شب که بارون اومد» در قالب نریشن بهره بردیم و صدای افرادی را که در فیلم آقای شیردل حضور داشتند هم روی تصاویر جدید به کار گرفتیم.
وی اضافه کرد: تمامی اهالی روستای لاملنگ در نزدیکی گرگان بازهم درباره ی حقیقت داستان فیلم آقای شیردل گرفتار تضاد و تناقض هستند و هرکدام روایت متفاوتی ارائه می دهند. من «اون شب که بارون اومد» را یکی از چند فیلم برتر تاریخ مستند ایران می دانم. در فیلم من موضوع قضاوت، محور اصلی اثر است که از یک تجربه شخصی در زندگی ام نشأت گرفته است.
این کارگردان درباره ی توجه خود به فرم در آثارش توضیح داد: در تمام آثارم به فرم اهمیت زیادی می دهم و برایم مهمست که با فرم و گرافیک، پیامم را منتقل کنم. فیلم «یک شب که بارون اومد …» از نظر فرمی به روز شده است. اگر به فرم و روایت آقای شیردل وفادار می ماندم، این فیلم دیگر اثر من محسوب نمی شد.
خانلری در ادامه با انتقاد از وضعیت آموزش سینما در دانشگاه ها، عنوان کرد: با وجود دانشگاه های سینمایی، سرفصل های آموزشی به روز نیستند و خیلی از دروس باید اصلاح گردد. متاسفانه در دانشگاه های معتبر مانند دانشگاه تهران هم استادانی با مدارک غیرمرتبط، چون مدرک زبان، به تدریس سینما مشغول هستند. این مسئله به کیفیت آموزش لطمه زده است. سینما نیازمند آموزش دقیق، مشخص و تمرین مداوم است چونکه زبان سینما زبان بسیار قدرتمندی است و باید با جدیت به آن پرداخته شود.
وی درباره ی اهمیت سینمای مستند اضافه کرد: آغاز سینما با مستند بوده و هرچقدر در سینمای مستند پیشرفت نماییم، در سینمای داستانی هم موفق تر خواهیم بود. ما باید ادای دینی به دوره دوم مستندسازی نماییم. مستند ایرانی از ۱۳۳۸ تا ۱۳۵۷ شاهد پیشرفت های خوبی بود و فیلم هایی چون «ریتم»، «گود مقدس»، «یا ضامن آهو» و یا آثار ابراهیم گلستان و … ساخته شدند که به نظر من این دسته از آثار سبب شدند تا بهترین دوره سینمای ایران شکل بگیرد. از سال ۱۳۵۷ و با حضور چهره هایی چون شهید آوینی، بازهم پیشرفت های قابل توجهی در مستندسازی داشتیم و بعد از دهه ۸۰ هم اتفاقات خوبی رقم خورد. اما نبود مدیریت صحیح و توجه کافی سبب شده خیلی از این آثار دیده نشوند.
خانلری با تکیه بر ضرورت سرمایه گذاری در عرصه مستند اشاره کرد: مستند می تواند پایه های فرهنگی کشور را شکل دهد. قبل از دوران کرونا، تلویزیون رشد خوبی در حوزه نمایش مستند داشت اما متاسفانه این روند پس از کرونا متوقف گردید. در صورتیکه ما جشنواره های مختلفی داریم اما بازهم سینمای مستند مظلوم واقع شده و اکران مناسبی ندارد.
وی تصریح کرد: در سینمای مستند می توان با مخاطب صادقانه سخن گفت، اما درک درستی از این ظرفیت وجود ندارد. مسئولان می توانند با تأکید بر قدرت مستند، به یک انقلاب فرهنگی دست یابند. در کشور ما سالانه حدود ۲۰۰۰ فیلم کوتاه ایجاد می شود که نشان دهنده پتانسیل بالای هنری مردم است. اما اگر این استعدادها درست هدایت نشوند، آثار مخرب تولید خواهند شد که به زیبایی شناسی سینما لطمه می زند.
خانلری در آخر از پروژه های هنری آتی خود، آگاهی داد و عنوان کرد: هم اکنون در فصل دوم سریال «حکایت های کمال» به نویسندگی و کارگردانی قدرت الله صلح میرزایی و تهیه کنندگی محمود سلامیان به عنوان بازیگر و مشاور تدوین حضور دارم.
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان کاراموند در مورد این مطلب