صنعت برق در بحران سوخت
کاراموند: کاهش ذخایر سوخت نیروگاه ها و وابستگی شدید به گاز طبیعی، چالش های جدی برای تامین برق کشور به وجود آورده است. در صورتیکه مصرف گاز در نیروگاه ها بالا رفته، نبود سرمایه گذاری کافی در بهینه سازی و توسعه ظرفیت تولید برق، پایداری انرژی را با تهدید روبرو کرده است. کارشناسان تاکید دارند که سرمایه گذاری هدفمند در بهینه سازی نیروگاه های موجود و توسعه انرژی های جایگزین، راهکار کلیدی برای عبور از این بحران است.
به گزارش کاراموند به نقل از ایسنا، قبل تر، مشکل عمده صنعت برق ایران به ناترازی میان عرضه و تقاضا در فصل تابستان بازمی گشت، زمانی که افزایش مصرف برق، خصوصاً در ایام گرم سال، فشار قابل توجهی بر شبکه برق وارد می کرد. اما در سالیان اخیر، صنعت برق کشور با وضعیت پیچیده تری روبرو شده که نشان داده است مشکل کمبود برق دیگرمختص تابستان نیست و تبدیل به مساله ای ساختاری در اقتصاد کلان کشور شده است.
مساله ای که با کمبود گاز در ایام سرد سال نمود پیدا می کند و علاوه بر تاثیرات جدی بر تامین پایدار برق کشور، منجر به پیامدهایی همچون افزایش هزینه های تولید برق، آلودگی محیط زیست، کاهش راندمان نیروگاه ها و حتی کاهش درآمدهای صادراتی کشور می شود.
طبق گزارش وزارت نیرو از آمار صنعت برق، تا پایان آبان ۱۴۰۳ ظرفیت اسمی نیروگاه های تولید برق در ایران به ۹۴ هزار و ۳۶۳ مگاوات رسیده است. حدود ۹۰ درصد از این ظرفیت تولید مربوط به نیروگاه هایی است که از سوخت های فسیلی استفاده می نمایند و همین مورد نشان دهنده تنوع خیلی کم در سبد تولید برق است و می تواند کشور را از نظر امنیت در تامین انرژی لطمه پذیر کند.
این وابستگی شدید به سوخت های فسیلی، خصوصاً گاز طبیعی، سبب شده که هرگونه اختلال در تولید یا تامین این سوخت، خصوصاً در فصل های سرد سال، موجب چالش در تامین سوخت شود و نیروگاه ها ناچار شوند از سوخت مایع (گازوییل و مازوت) به عنوان سوخت جایگزین استفاده نمایند.
بررسی تغییرات در سوخت مصرفی نیروگاه های کشور طی سه سال اخیر (۱۴۰۰ تا ۱۴۰۲) نشان داده است که گاز طبیعی بازهم در مرکز سبد انرژی نیروگاه ها سهم قابل توجهی دارد؛ به صورتی که حجم گاز مصرفی اختصاص داده شده به نیروگاه ها حدود ۶۰۰۰ میلیون متر مکعب افزایش داشته است. همین طور حجم مصرفی سوخت های مایع در طول این سال ها مقدار نسبتا ثابتی داشته است. با این وجود نمی توان از عواقب ناشی از مصرف سوخت مایع چشم پوشی کرد.
از طرفی مصرف گازوییل به عنوان سوختی باارزش در تولید گاز که می توان آنرا به قیمتی بمراتب بیش از گاز صادر کرد، موجب افزایش بهای تمام شده برق تولیدی می شود. از دیگر نتایج مصرف گازوییل، مازوت و نفت کوره در تولید برق، می توان به آثار زیست محیطی مخرب و افزایش هزینه های تعمیر و نگهداری تجهیزات نیروگاهی اشاره نمود.
مقایسه مصرف گاز در بخهای مختلف گازرسانی از شروع سال تا پایان آبان ماه سالیان ۱۴۰۱ و ۱۴۰۲ نیز نشان می دهدکه بخش نیروگاه ها بیشترین رشد مصرف را تجربه کرده است، به صورتی که مصرف گاز در این بخش از ۵۶.۶۱ میلیارد مترمکعب در سال ۱۴۰۱ به ۶۴.۳۲ میلیارد مترمکعب در سال ۱۴۰۲ افزایش پیدا کرده است. این افزایش نشان دهنده فشار بیشتر بر تامین گاز طبیعی برای تولید برق در کشور است.
همین طور بررسی سوخت ذخیره نیروگاه ها در ضمن زمان نشان داده است که حجم ذخایر نیروگاه ها کاهش قابل توجهی داشته و این امر نشانگر آنست که نقش نیروگاه های حرارتی برق به عنوان یک منبع پایدار و قابل اتکا برای تامین برق کشور را در معرض خطر قرار می دهد و نیاز است که بازبینی جدی در سیاستهای وزارتخانه های ذی ربط صورت گیرد.
////
با عنایت به وابستگی شدید صنایع کشور به برق، بحران محدودیت منابع سوختی نتایج غیر مستقیم گسترده ای در صنعت واقتصاد کشور دارد و می تواند عملکرد خیلی از بخش های اقتصادی را مختل کند. این مساله اهمیت مدیریت مصرف، سرمایه گذاری هدفمند و توسعه انرژی های جایگزین در صنعت برق را برجسته می کند. از همین رو توقف سرمایه گذاری در نیروگاه های حرارتی صنعت برق راهکاری منطقی به نظر نمی رسد و لازم است با نگاهی هدفمند و برنامه ریزی شده در راستای پیشرفت راندمان و حفظ زیرساخت های حیاتی کشور گام برداشت. لذا، صنعت برق نیازمند سرمایه گذاری گسترده و هدفمند است تا مشکلات موجود حل شوند.
نکته مهم این است که نوع سرمایه گذاری اهمیت زیادی دارد. به عنوان مثال، در سطح جهانی، بااینکه سرمایه گذاری در نیروگاه های فسیلی کاهش شایان توجهی داشته، اما هنوز رقم قابل توجهی از سرمایه ها به این بخش اختصاص داده می شود. در خیلی از کشورها با وجود تأکید بر انرژی های تجدیدپذیر، سرمایه گذاری در نیروگاه های فسیلی به صفر نرسیده است و در سطح جهان بیش از ۱۴۰۰ میلیارد دلار در این عرصه سرمایه گذاری شده است.
در جهت مواجهه با ابربحران انرژی سفارش می شود سرمایه گذاری در نیروگاه های حرارتی با تمرکز بر بهینه سازی و پیشرفت راندمان نیروگاه های موجود صورت گیرد. اقداماتی نظیر افزایش راندمان نیروگاه های موجود، نصب و بهره برداری از واحدهای بخار در نیروگاه های سیکل ترکیبی و استفاده از تکنولوژی های جدید می تواند علاوه بر بهینه سازی مصرف سوخت، موجب افزایش تولید برق بدون نیاز به افزایش مصرف سوخت و کاهش فشار بر منابع گاز طبیعی کشور شود و نهایتاً زمینه رابرای پایداری بیشتر در تامین انرژی کشور فراهم آورد.
منبع: كاراموند
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان کاراموند در مورد این مطلب