دومین نشست پژوهشی هفته هنر انقلاب؛
شاخصه های هنر انقلاب در دانشگاه درست تعریف نشده است
به گزارش کاراموند، دومین نشست پژوهشی هفته هنر انقلاب اسلامی به میزبانی دانشکده هنر و معاونت پژوهشی دانشگاه سوره و حضور برخی از پژوهشگران و مدرسان بخش های مختلف هنری برگزار گردید.
به گزارش کاراموند به نقل از روابط عمومی دانشگاه سوره، دومین نشست پژوهشی هفته هنر انقلاب اسلامی به میزبانی دانشکده هنر و معاونت پژوهشی دانشگاه سوره به دبیری مهران هوشیار و سخنرانی سمیه رمضان ماهی، محمد حسین ناصر بخت، مهدی خان که در سالن کنفرانس ساختمان مرکزی این مجموعه آموزشی برگزار گردید.
در ابتدای نشست مهران هوشیار مقدمه ای پیرامون مبحث هفته هنر انقلاب عرضه داد.
زکیه سادات طباطبایی عضو هیأت علمی دانشکده معماری و شهرسازی و معاون پژوهشی دانشگاه هم اظهار داشت: این چهارمین سالی است که هفته هنر انقلاب را با حضور استادان داخل و خارج از دانشگاه برگزار می نماییم و امیدواریم سخنرانی های این مجموعه جلسات به صورت کتابی مدون تهیه و در اختیار علاقه مندان قرار گیرد.
وی اضافه کرد: ما بعنوان یک نهاد دانشگاهی می توانیم با سایر نهادها ارتباط خوبی برقرار کرده و تلاش بر تربیت هنرمند تزار انقلاب اسلامی نماییم. اگر بخواهیم این موارد را دسته بندی نماییم بعضی از این پژوهشکده ها به دوره پیش از انقلاب اسلامی باز می گردد.
عضو هیأت علمی دانشکده معماری و شهرسازی در ادامه یادآوری شد: در دهه ۶۰ دوره دوم برای ترویج انقلاب اسلامی است. از سویی دوره سوم را برخی دوره پسا انقلاب اسلامی بررسی نموده اند، چونکه شاخه هنر پس از انقلاب بررسی شده اما مبحث اصلی شاخصه های انقلاب است. شاخصه های انقلاب و هنر انقلاب هم به صورت دقیق و یکسان جایی معرفی نشده است و نیاز است یک نهاد دانشگاهی آنها را بازتعریف کند.
هنرمند آینده را روایت می کند
محمدحسین ناصر بخت مدرس و پژوهشگر حوزه تئاتر هم در جریان برگزاری این نشست پژوهشی اظهار داشت: با پدیده هنری بعنوان یک پدیده منفعل برخورد می شود. بعنوان مثال امکان دارد در یک دوره با هنرمندی روبه رو شویم که تابع هرم اجتماعی موجود نبوده بلکه نقیضه آن هم باشد. این هنرمند فقط حال را توصیف نمی کند بلکه آینده را روایت می کند. مثلا وقتی مکبث یا مولیر را مطالعه می نماییم نقیضه جامعه خویش را گزارش می دهند. اینها حامیان و پایه گذاران جامعه آینده خود هستند.
وی اضافه کرد: هنر نمایش هنری گروهی است، گاهی جامعه نیاز دارد تا با هنری مانند تئاتر خویش را نشان دهد چنان که از همان ابتدا در جامعه ایران تئاتر با پدیده های سیاسی مانند دوران مشروطه گره خورده است. ما ناخواسته تئاتر را بعنوان یک پدیده اجتماعی بررسی می نماییم و این مسیر همچنان هم ادامه دارد.
ناصربخت تصریح کرد: در دهه پنجاه اتفاقات و تحولات اقتصادی اجتماعی سربلند کرد و روشن فکران پس از رخوتی که درگیرش شده بودند نگاه های انتقادی در تئاتر را مطرح کردند؛ از طرفی دولت هم کوشید تا سازمانی برای تئاتر ایجاد نماید. در فضاهای آکادمیک نیز، فارغ التحصیلانی با گرایش های مختلف وجود داشته و با وجود تفاوت ها، تئاتر هم به فعالیت خود ادامه داد و کم کم وارد دوره پس از انقلاب شد. در این دوره با شعار تئاتر برای همه روبه رو می شویم و هنر با رویکرد اجتماعی و سیاسی هویدا می شود. البته در دهه شصت مبحث تئاتر به سمت جنگ سوق می یابد. از اواخر این دهه این شعار گسترده تر شده و تا پایان دهه ۷۰ منجر به تشکیل ۳۳۰ انجمن نمایش در شهرها می شود.
ناصربخت، تعدد جشنواره های تئاتر و ساخته شدن سالن های نمایش در دانشگاه ها و به دنبال آن رشد نیروی انسانی در تئاتر را مثبت برشمرد و اضافه کرد: حالا این استقبال گسترده تر شده است. به واقع تشکیل و چگونگی سازماندهی و رشد جشنواره ها و آموزش تئاتر از حوزه هایی است که بعد از انقلاب تغییر اساسی داشته است.
سنت سرنوشت انسان را مشخص کرده است
سمیه رمضان ماهی عضو هیأت علمی و مدیر تحصیلات تکمیلی دانشگاه سورهم در ادامه این نشست اظهار داشت: از سال ۱۳۵۴ تا ۱۳۵۹ نقاشی های انقلاب بیشتر می شود با وجود این که متأثر از چپ است. البته من براین باورم انقلاب از گفتمان مدرنیته بیرون می آید و این سنت است که سرنوشت انسان را مشخص کرده است. درحالی که گفتمان مدرنیته برای سوژه یک مرجعیت شناخته شده است و یک شأن انتخاب گری یافته و باورهای مذهبی، جایگاه اجتماعی پیدا کردند.
این استاد دانشگاه سوره بیان نمود: برخی بر این باور هستند که هویت منفعل است و مانند پاندول در حرکت است. قالب هایی مانند دولت، حاکمیت و قدرت به هنر هویت می دهد چون که هویت یک عنصر منفعل است. یعنی در مسائلی مانند انقلاب که یک قدرت بیرونی غیر رسمی، می خواهد قدرت حاکم را تغییر دهد.
رمضان ماهی در قسمت دیگری از صحبت های خود اظهار داشت: این رویکرد در زمینه زنان بهتر شکل می گیرد و همیشه دغدغه من هم بوده است. هنر سنتی نه به معنای مذهبی بلکه سوژه زن در جامعه مثلا پیشا قاجار بررسی می شود. ابن سینا یا خواجه نظام الملک یا برخی دیگر در این عرصه تعارفی از زن عرضه کرده اند.
وی خاطرنشان کرد: در دوره هایی از تشویق زنان به بی حجابی یا تشویق به یادگیری سواد و مانند آن گذر می نماییم. در زمان انقلاب با حضور افرادی مانند علامه طباطبایی، یا شهید مطهری نگاه به زن دگرگون می شود. گفتمانی که در آثار هنرمندان مشاهده می نماییم گواه اینست که زن در آن، عنصر پر رنگی است، پشتیبان مردی است که به جنگ می رود همان گونه که رنگ سرخ نشانه شهادت و امام حسین (ع) است. اصولاً در این تصاویر عناصری مانند گل لاله، چادر زنانی است که تصویر پسر دارند.
دانشگاه سوره هنر انقلاب اسلامی را تبیین کرد
مهدی خان که استادیار گروه صنایع دستی به مبحث بررسی تدوین و تبیین هنر انقلاب اسلامی اشاره نمود و اظهار داشت: ماهیت تبیین وابسته به تعریفی است که از آن می شود. یکی از رسالت های دانشگاه سوره تببین همین تعاریف است.
وی ضمن اشاره به تعاریف و مباحثی که رمضان ماهی مطرح نمود، اضافه کرد: تعاریف بسیار خوبی از نقش بانوان در هنر اسلامی عرضه شد. اصولاً در انقلاب سیر تکوین تشیع را مشاهده می نماییم و شناخت انقلاب بدون شناخت سیر تکوین تشیع امکان پذیر نیست.
این استاد دانشگاه سوره توضیح داد: همواره در طول تاریخ تلاش شده که این موارد تجلی پیدا کنند و افرادی مانند ابن سینا، فارابی ابوریحان بیرونی جایی احساس می شود که از گفتن برخی مسائل پرهیز می کنند. اما در دوران صفویه فضا و بستری ایجاد می شود که بذر تشیع امکان باروری پیدا می کند و افراد می توانند به سادگی حرف هایشان را بزنند. در همین دوره آثار شاخصی در مورد هنر شکل می گیرد که شاهد بروز آنها در دوران صفویه هستیم. این شکوفایی و توجه به هنر حکمی تداوم دارد.
خان که در ادامه اظهار داشت: واقعه انقلاب اسلامی پیرامون مفاهیم قدسی ثابته ای است که در قرآن مطرح گردیده است. این مباحث چیزهایی نبوده که تا پیش از این پشت تریبون ها اظهار کنند. از این منظر این مفاهیم قدسی در یک اتفاقاتی رونمایی می شود. مثل آثار هنرمندانی مانند استاد فرشچیان و اثر معروف «شهید». به واقع شهدا در آثار دیگر هنرمندان انقلاب اسلامی قابل مشاهده می باشد.
این استاد دانشگاه سوره ضمن اشاره به مکتب هنری آوینی خاطرنشان کرد: شهید آوینی تلاش می کرد مصادیق رشادت های جوانمردانی که در حمله دشمن ایستادند و جان خویش را گذاشتند را با واقعیتی که در جبهه های جنگ بود و نظیر واقعه کربلا اتفاق افتاده را نشان دهد. بسیاری از جوانان با استعانت از همین مفهوم از ملیت خود دفاع می کنید.
وی در قسمت دیگری از صحبت های به نمایش آثار نقاشی و نگارگری با مبحث و مفهوم شهادت اشاره نمود و توضیح داد: این آثار با الهام از مفاهیم قدسی، با شهادت پیوند داده شده است. باید توجه داشته باشیم که آثار ارزشمندی در گنجینه حوزه هنری داریم و دانشجویان می توانند آنها را بررسی نمایند تا این که به بررسی سبک ها و آثار هنرمندان غربی بپردازند.
خان که در انتها اظهار داشت: دفاع مقدس فرصتی به ما داد تا مفاهیم قدسی را با نگاهی بهتر بررسی نماییم. این مفاهیم قدسی در طول تاریخ مصادیقی پیدا می کنند به صورتی که آنها را در آثار دفاع مقدس می بینیم. نکته مهم این که نهایت تجلی گاهِ مفهوم قدسی شهادت، همواره یک سرش واقعه کربلا است و ردپایی از آن دارد.
در پایان این نشست به پرسش های حاضران پاسخ داده شد.
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب