رابطه تطبیقی دفاع مقدس با بیانیه گام دوم انقلاب
به گزارش كاراموند دفاع مقدس این مولود مبارك انقلاب اسلامی یك واقعه تاریخی نیست كه آنرا پایانی باشد بلكه فرهنگی همیشه جاری و ساری است كه از بركات آن می توان بعنوان الگویی برای آینده انقلاب خصوصاً در گام دوم انقلاب (برپایی تمدن نوین اسلامی) بهره مند شد.
به گزارش كاراموند به نقل از ایسنا، داوود نعمتی از پژوهشگران حوزه دفاع مقدس در یادداشتی به شیوه الگوبرداری از دفاع مقدس برای پیشبرد گام دوم انقلاب پرداخته است. او با اشاره به بخشی از گفته های مقام معظم رهبری در جهت تبیین گام دوم انقلاب در چارچوب یك بیانیه توضیح می دهد: یكی از ظرفیت های عظیم كشور در كنار سایر استعدادها، ذخیره معنوی عظیمی به نام دفاع مقدس است كه ره توشه مناسبی برای گذر انقلاب از گردنه های سخت تاریخی است.
دفاع مقدس همچون جواهری بر تارك انقلاب اسلامی ایران می درخشد و مبین انتخاب آزادگی، استقلال و ظلم ستیزی ملت ایران در سرنوشت خود ضد استكبار و مصداق آیه «انّ الله لا یغیرُ ما بقوم حتّی یغیرو ما بانفسهم» (۱) است. به معنای دیگر، قطار انقلاب پابرهنگان (۲) در ایستگاه دفاع مقدس ابهت امپریالیسم غرب و شرق را در هم می شكند و كشوری همانند ایران با نظامی نو پا به بركت انقلاب یارای مقابله در جنگی نابرابر را می یابد كه در آن سوی جبهه های آن ابرقدرت های عالم قد علم كرده اند. جنگی تحمیلی كه در آن تمام كفر در مقابل تمام اسلام (۳) (تلویحاً حق در مقابل باطل) صف آرایی كرده است، نتیجه ای جز پیروزی و عزتمندی برای ایران اسلامی و جبهه حق نیست.
با نگاهی عمیق تر باید اذعان كرد كه دفاع مقدس این مولود مبارك انقلاب اسلامی یك واقعه تاریخی نیست كه آنرا پایانی باشد بلكه فرهنگی همیشه جاری و ساری است كه از بركات آن می توان بعنوان الگویی برای آینده انقلاب خصوصاً در گام دوم انقلاب (برپایی تمدن نوین اسلامی) بهره مند شد. دفاع مقدس ذخیره معنوی است كه در ابعاد مختلف می توان از آن متناسب با مؤلفه های گام دوم انقلاب بهره گرفت. دفاع مقدس در ظاهر تهدیدی بود كه دشمنان انقلاب به واسطه آن بتوانند كشور را در تنگنا قرار دهند اما با پیش گرفتن فرهنگ مقاومت، زمینه ای برای شكوفایی كشور در ابعاد مختلف فراهم گردید.
برای مثال كشور توانست در زمینه‌ی ساخت تسلیحات موردنیاز برای دفاع به خودكفایی برسد و طی همین مسیر باعث دستیابی كشور به تكنولوژی های جدید و علوم پیشرفته ای شد كه این فناوری ها و علوم تنها در انحصار چند قدرت بین المللی بود. همین امر می تواند نشان دهنده دو مبحث باشد. اول؛ اینكه چگونگی تبدیل محدودیت به شكوفایی یعنی تبدیل تهدید به فرصت كه خود راهبردی قابل الگوگیری و اشاعه است، عملاً به منصه ظهور درآمد، دوم؛ امتداد یافتن آزادی و استقلال كسب شده در انقلاب در شرایط تحریمی جنگ درخششی تازه یافت. انقلاب هم در گذر از چهل سالگی خود می تواند با بهره گیری از این مورد برای نیل به اهداف مقدس خود استفاده نماید.
اعتماد و اتكا به جوانان مؤمن و دانا
موضوع دیگری كه قابل الگوگیری از دفاع مقدس برای آینده انقلاب است، بحث اعتماد و اتكا به جوانان مؤمن و دانا است. مرور خاطرات سال های جنگ تحملی گویای این امر است كه قریب به اتفاق فرماندهی جنگ به دست جوانانی متدین و دلیر انجام شد كه اغلب در دهه های اولیه زندگی خود بودند. جوانان با عنایت به پاكی طینت، شجاعت، ذهن پویا و تفكر فعال توانستند بار دفاع را بر دوش كشند و انقلاب را از این گردنه صعب العبور و وضعیت خطیر گذر دهند. به نظر می آید انقلاب در گام دوم خود هم می تواند از این تجربه گران بها بهره گیرد و باردیگر به جوانان امروز خود كه به فرموده مقام معظم رهبری از جوانان گذشته جلوتر هستند (۴)، اعتماد كند و با سپردن سكان انقلاب (تحت نظارت افراد باتجربه و دلسوز) به دست جوانان، سرعت پیشرفت را افزایش دهد.
وحدت عامل پیش برنده دفاع مقدس؛ چراغ راهی برای تداوم انقلاب
یكی دیگر از ثمرات دفاع مقدس كه می تواند چراغ راه انقلاب باشد، مفهوم وحدت است. دفاع مقدس سبب بسیج آحاد جامعه برای مقابله با دشمن شد و افراد جامعه توانستند بر مبنای آیه شریفه «اِعْتَصِمُوا بِحَبْلِ اللّه جَمِیعاً وَلاَ تَفَرَّقُوا» گرد هم بیایند و با برادری میوه شیرین پیروزی را از درخت وحدت برچینند. باید توجه داشت وجود تفاوت ها و سلایق مختلف در هر برهه زمانی و هر جامعه ای امری طبیعی است ولیكن كشور برای مقابله با حربه های دشمنان و كمك به امتداد انقلاب در گام دوم می بایست به حفظ وحدت و افزایش ظرفیت برای تحمل نظرات دلسوزانه در جهت آرمان های انقلاب اسلامی بپردازد.
فرهنگ امیدواری به داخل و ناامیدی از بیگانه
هشت سال دفاع مقدس در عرصه مدیریت كشور دو فرهنگ امیدواری به داخل (قوای خودی) و ناامیدی از بیگانه را اشاعه داد. گسترش موازی این دو مفهوم سبب ایجاد خلاقیت در عرصه های مختلف علمی، نظامی، فرهنگی، سیاسی و اجتماعی شد. این نگاه در آینده انقلاب خصوصاً آینده اقتصادی انقلاب (كه بحث مهمی است)، می تواند تأثیر بسزایی داشته باشد.
پیرو این بحث در مورد اقتصاد مقاومتی، امیدواری به داخل و ناامیدی از بیگانه می تواند تجسم دو مفهوم درون زایی و برون گرایی كه از اركان ایجاد تمدن نوین اسلامی در بیانیه گام دوم انقلاب است، باشد. هم ارزی بین این چهار مفهوم كه به معنای اتكا به قوای داخلی و تعامل و مواجه قدرتمند با جهان است، مصادیق فراوانی در دفاع مقدس دارد كه قابل الهام گرفتن برای انقلاب است. (۵)
البته باید گفت این دو مفهوم در دیگر زمینه ها، خصوصاً زمینه های فرهنگی هم قابل تسری است. نتیجه بسط این دو مفهوم در عرصه فرهنگی در گام بعدی انقلاب می تواند سبب شكوفایی فرهنگ ایرانی-اسلامی كه زمینه ساز تمدن نوین اسلامی است و تضعیف فرهنگ غرب گرایی (تلویحاً فرهنگ های بیگانه) در كشور باشد.
دفاع مقدس؛ مصداقی از رویارویی با استكبار جهانی در عرصه نظامی
همواره یكی از دغدغه های انقلاب اسلامی در ادامه مسیر پرافتخار خود رویارویی با استكبار جهانی است. دفاع مقدس، مصداقی از این رویارویی در عرصه نظامی بود كه عناصر ایمان و مقاومت، رمز اصلی پیروزی در آن بود. امروز به بركت پیشرفت های نظامی، مواجه انقلاب اسلامی با دشمنان اغلب در عرصه های اقتصادی و فرهنگی است. باآنكه این زمینه ها به مراتب پیچیدگی های بیشتری دارند اما با الگو گیری از تجارب دفاع مقدس، بار دیگر می توان موفقیت های گذشته را تكرار كرد ولیكن شرط استفاده از این رمز پیروزی، گفتمان سازی در باب مفهوم مقاومت است.
می بایست با تلاش حداكثری به ایجاد و گسترش گفتمان مقاومت و تبیین چیستی، چرایی و چگونگی آن در میان ملت های مسلمان به درونی سازی این مفهوم در ذهن و جان مسلمانان پرداخت. طبق تجارب سال های جنگ تحمیلی سرانجام مقاومت، چیزی جز عزتمندی نخواهد بود و این باید به باور قلبی مردم كشور و تمام مسلمانان و مستضعفین جهان بدل شود.
فرهنگ دفاع مقدس ثابت كرد كه توكل به پروردگار، كار و تلاش، تحقق وعده های الهی را به دنبال دارد. پیروزی ایران در دفاع مقدس در مقابل هجمه های سراسری نیروهای متخاصم به شكلی حس اتكا به خداوند و اعتمادبه نفس را در آحاد مسلمانان و مستضعفین منطقه و جهان افزایش داد و این مهم هم می تواند هم بعنوان تجربه ای كارا برای آینده انقلاب مورد بهره برداری قرار گیرد و هم با یادآوری و احیای آن موجبات دلگرمی نسل جوان فراهم شود.
دفاع مقدس؛ نمونه بارز مردم نهادی در امر مهم و حساسی همچون مسائل نظامی
سال های جنگ تحمیلی نمونه بارز مردم نهادی در امر مهم و حساسی همچون مسائل نظامی است. شكل گیری گروه های مردمی در چارچوب بسیج مستضعفین ایده نابی برای حفظ و صیانت از كشور و نظام مقدس جمهوری اسلامی ایران در مقابل دشمن بعثی و متحدان آن بود. این شیوه به كارگیری نیروی انسانی در مسائل امروز و آینده انقلاب هم می تواند راهكاری مناسب برای بهره مندی حداكثری از نیروی انسانی باشد.
در نهایت می توان اظهار داشت كه رهبر انقلاب پنج چاره را بعنوان مهم ترین راهكارها برای برگزاری تمدن نوین اسلامی برشمردند كه این چاره ها شامل درون زایی اقتصاد كشور، مولد شدن و دانش بنیان شدن، سپردن كار به دست یك مجموعه جوان و دانا و مؤمن و مسلط بر دانسته های اقتصادی، مردمی كردن اقتصاد و تصدی گری نكردن دولت و برون گرایی با استفاده از ظرفیت ها است.
در این یادداشت این راهكارها به انضمام دیگر دستاوردهای دفاع مقدس كه ظرفیت الگوسازی برای گام دوم انقلاب را دارد مورداشاره قرار گرفت و حاصل این مجموعه توجه به مؤلفه های فرهنگ مقاومت در شرایط محدودیت، جوان گرایی، فرهنگ كار و توكل، امیدواری، ایثار و … تنها نمونه ای از صدها خرده فرهنگی است كه از دفاع مقدس به میراث مانده است و می توان از آن در آینده انقلاب بهره گرفت. همان گونه كه فرهنگ دفاع مقدس بعنوان یك مفهوم كلی اصلی ترین ركن الگوبرداری از دفاع مقدس در گام دوم انقلاب تلقی شد، راهكار ترویج این فرهنگ، گفتمان سازی دفاع مقدس در بدنه انقلاب است. گفتمان سازی دفاع مقدس روشی برای مقابله با مسائل پیش روی انقلاب بر مبنای تجربیات دفاع مقدس است و این شیوه می تواند سرآغاز مناسبی برای پیمودن ادامه مسیر انقلاب اسلامی در گام های بعدی باشد.
پی نوشت:
۱- آیه ۱۱ سوره مباركه رعد
۲- به تعبیر امام راحل
۳- به تأسی از كلام گوهربار پیامبر عظیم الشان اسلام در جنگ احزاب كه فرمود: «بَرزالایمان كلّهُ إلی الشّرك كلّه؛ تمام ایمان در مقابل تمام كفر قرار گرفت»
۴- رهبر انقلاب بارها در مقایسه جوانان امروز و روز گذشته كشور، به پیشرفت جوانان نسل انقلاب اشاره فرموده اند. رهبری در سخنرانی های مختلف به این قیاس پرداخته اند كه برای مثال به دو مورد از آن اشاره خواهد شد. «روحیه‌ی امروز جوان های ما همان روحیه‌ی جوان های آن وقت است؛ با این تفاوت كه آنها آن وقت در وسط كوره‌ی انقلاب بودند، امروز آن [شرایط] نیست، درعین حال آن روحیه هست. تفاوت دیگر اینكه بصیرت و آگاهی و تجربه ای كه جوان های ما امروز دارند، آن روز وجود نداشت؛ یعنی ما پیش رفته ایم» (بیانات در دیدار بسیجیان مورخ ۰۳/۰۹/۱۳۹۵ «جوان امروز در آمادگی خود و شجاعت خود و غیرت خود برای دفاع از هویت دینی و انقلابی خود، از جوان نسل اول هیچ كمتر نیست، شاید هم جلوتر است.» (بیانات در دیدار مردم آذربایجان شرقی مورخ ۲۸/۱۱/۱۳۸۵
۵- واردات برخی ابزار دفاعی و بومی سازی و تولید انبوه آن به واسطه مالكیت و تسلط بر فنّاوری و علم آن در داخل كشور برای مقابله با دشمن مصداقی برای مبحث برونگرایی است.
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب